अमेरिका र युक्रेनले जानाजानी आक्रमण गर्न किन रोजे सेभास्टोपोल

जुन २३ मा, युक्रेनले क्रिमियामा रूसी नागरिकहरू विरुद्ध जानाजानी आतंककारी हमला ग¥यो । रुसी रक्षा मन्त्रालयले भने, वाशिंगटन र किभ दुबैलाई आक्रमणको लागि जिम्मेवार ठह¥याएको छन् ।
स्थानीय समय अनुसार गत आइतबार दिउँसो १२ः१५ बजे युक्रेनले रुसी शहर सेभास्टोपोलमा अमेरिकी निर्मित एटीएसीएमएस (आर्मी ट्याक्टिकल मिसाइल सिस्टम) रकेटले क्लस्टर बमले भरिपूर्ण भएको सशस्त्र हतियारबाट आक्रमण गरेको थियो ।
रुसी वायु प्रतिरक्षाले चार क्षेप्यास्त्रलाई असफल बनाएको भएपनि एउटा क्लष्टर बम भने नागरिक क्षेत्रको खसेको जनाएका छन् । जबकि पाँचौं क्लस्टर वारहेडको विस्फोटले कम्तिमा पाँच रुसी नागरिकको ज्यान लिएको छ । २७ बालबालिका सहित १२४ जना घाइते भएका छन् । रुसी स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ ।
अमेरिकी क्लस्टर युद्धास्त्रहरू नागरिकहरू विरुद्ध प्रयोग गरियो ।
“खसेका क्लस्टर हतियारहरू समुद्र तटमा ठोक्किए । त्यहाँ मानिसहरूको धेरै घनत्व छ । त्यसैले त्यहाँ धेरै नागरिकहरू पीडित भएका छन्,’’ मस्कोस्थित ब्यूरो अफ मिलिट्री–पोलिटिकल एनालाइसिस थिङ्क ट्याङ्कका विज्ञ निकोलाई कोस्टिकिनले स्पुतनिकलाई भने ।
सन् २००८ को कन्भेन्सन आँन क्लस्टर मणिशन्स (सीसीएम)ले हतियारहरूलाई प्रतिबन्ध लगाउँदछ किनभने तिनीहरूले व्यापक क्षेत्रमा अनियमित रूपमा सव–मुनिसनहरू छरेर नागरिकहरूको लागि तत्काल खतरा बनाउँछन् । द्वन्द्वपछि लामो समयसम्म तिनीहरूको विस्फोट नभएका अवशेषहरूले यस क्षेत्रका बासिन्दाहरूलाई खतरामा पार्न सक्छ ।
न्यूयोर्क टाइम्सले पहिले रिपोर्ट प्रकाशित गरेको थियो कि युक्रेनलाई अमेरिकाले प्रदान गरेको प्रत्येक मिसाइलले ९५० साना बमलेटहरू वितरण गर्न सक्छ । अखबारले निर्दिष्ट गरेको छ कि संयुक्त राज्य अमेरिका महासन्धिमा हस्ताक्षरकर्ता होइन ।
कोस्टिकिनले टिप्पणी गरेका छन् । यदि युक्रेनले प्रायद्वीपमा रूसी सैन्य सुविधाहरूमा प्रहार गर्न खोज्यो भने, यसले जानाजानी मिसाइलहरु भीडभाड भएका क्षेत्रहरू प्रहार गर्न लक्षित गर्छ । जसको अर्थ नागरिकमाथि क्षति पु¥याउने धेय राखेको देखिन्छ । युक्रेनी सेनाले यसअघि पनि धेरै पटक यस्तै रणनीति प्रयोग गरेको थियो । उनले भने ।
रूसीहरूलाई डराउने प्रयासहरू व्यर्थ हो
एलेक्सी सुकोनकिन, एक रूसी सैन्य पर्यवेक्षकले आतंकवादी हमलालाई बलको प्रदर्शन र किभ शासनलाई पश्चिमको समर्थनको प्रदर्शनको रूपमा मूल्याङ्कन गरे ।
“नागरिकहरूको मृत्यु रूसलाई डराउने तरिकाको रूपमा यस योजना लागु गरेको हो,’’ सुकोनकिनले जोड दिए ।
“सेभास्टोपोलमा ब्यालेस्टिक मिसाइल अधिकतम दूरीमा प्रहार गरिएको थियो । किनभने यो शहर रूसीहरूका लागि प्रतिष्ठित हो । तिनीहरूले आक्रमणका लागि पवित्र ट्रिनिटी टावरलाई रोजेका थिए । तिनीहरू प्रायः मानिसहरू भेला हुँदा यसो गर्छन्,’’ सैन्य विश्लेषक र सेवानिवृत्त भासिली डन्डिकिनको मत छ । रूसी नौसेनाका कप्तान ग्याकत रैंकले, स्पुतनिक भने ।
डन्डिकिनले सुकोनकिनको दृष्टिकोण साझा गरेका छन् । आक्रमण रुसीहरूलाई डराउने र समाजमा आतंक छर्नको लागि थियो ।
‘सेभास्टोपोल एउटा शहर हो । जसको जनसंख्यालाई डराउन असम्भव छ,’’ सैन्य विश्लेषकले भने । “सेभास्टोपोल एक शान्त धेर्य राख्ने शहर हो । यो शहर रूसको इतिहासको लागि विशेष छ । यो सेभास्टोपोलमा थियो कि क्रिमियन वसन्त शुरु भयो र साथै युक्रेनमा २०१४ को सम्बन्धी र खुला रूपमा नाजीवादको बाटो लिनेहरूको प्रतिरोध भयो ।’’
ड्यान्डिकिनले सम्झना गरे कि २२ जुन १९०४१ मा सेभास्तोपोल नाजी जर्मनीद्वारा बमबारीको शिकार भएको पहिलो सोभियत शहरहरु मध्ये एक थियो । उनले थपे कि कीभ शासन र यसका पश्चिमी संरक्षकहरूले हरेक वर्ष जुन २२ मा मनाइने सम्झना र शोकको दिनमा रूसी क्षेत्रहरूमा आक्रमण गर्ने बारे कुनै बाधक छैन । “उनीहरूको निन्दा अनिश्चित छ,’’ उनले आरोप लगाए ।
“त्यसैले, ‘पूरानो रूस’ लगायतका रूसी क्षेत्रहरूमा हरियो बत्ती हमला गर्ने जो बाइडेनको बयान पछि सेभास्टोपोल शहरमा यस्तो महत्वपूर्ण प्रहार भयो । यो उनीहरूको लागि क्रिमियन पुल भन्दा पनि महत्वपूर्ण छ ।’’ ड्यान्डिकिनल टिप्पणी गरे ।
युक्रेनले सेभास्टोपोलमा क्लस्टर बम प्रयोग रुसी नागरिकहरु हताहत, यूक्रेनले अन्तर्राष्ट्रिय कानून तोड्यो– राष्ट्र संघ मानव अधिकार वाचडग

मस्को (स्पुतनिक)ः मानव अधिकारका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघीय उच्चायुक्तको कार्यालय (ओएचसीएचआर)ले सोमबार स्पुतनिकलाई सेभास्टोपोलको समुद्र तटमा भएको आक्रमणको बारेमा संघ सचेत रहेको र जानकारीको पुष्टि गरिरहेको बताएको छ ।
“हामीले आइतवार सेभास्टोपोलमा भएको आक्रमणमा धेरै बालबालिका सहित ठूलो संख्यामा हताहत भएको रिपोर्टहरू देखेका छौं, र स्थानीय अधिकारीहरूले विज्ञप्ति जारी गरेका छन् कि यी हताहतहरू क्लस्टर हतियारको प्रयोगबाट भएको हो । हामी प्रयास गरिरहेका छौं । यस घटनाको बारेमा हामीले सकेसम्म धेरै जानकारी प्रमाणित गरौं, जसमा नागरिक हताहतको संख्या र प्रयोग गरिएको हतियार बारम्बार अनुरोध गर्दा पनि हामीसँग क्रिमियन प्रायद्वीपमा पहुँच छैन ।
क्लस्टर हतियारको प्रयोग अन्तर्राष्ट्रिय मानवीय कानून अन्तर्गत प्रतिबन्धित नभए पनि, “यो संयुक्त राष्ट्र मानव अधिकार कार्यालयको निरन्तर स्थिति हो कि जनसंख्या भएको क्षेत्रमा तिनीहरूको प्रयोग शत्रुताको आचरणलाई नियन्त्रण गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय मानवीय कानूनको आधारभूत सिद्धान्तहरूसँग असंगत छ ।’’
सेभास्टोपोल आक्रमणमा जाखारोभमाः युक्रेनले उद्देश्यमा आक्रमणको लागि सामूहिक भेलाहरू भएको ठाउँलाई लक्षित गरेको देखिन्छ ।
कालासागर माथि नो–फ्लाई जोन र आक्रमण पर्याप्त प्रतिक्रिया दिनु पर्ने बताएका छन् ।
सेना संवाददाता एलेक्से बोर्जेन्कोका अनुसार, कालासागरमा युएस आरक्यू–४ ग्लोबल हक लामो दूरीको निगरानी ड्रोन सेभास्टोपोलमा प्रक्षेपण गरिएको छ । ति क्षणमा “यी ड्रोन व्यवहारिक रूपमा क्रिमियामा जाने मिसाइलहरूलाई निर्देशित गर्न प्रयोग गरिएको थियो मानिन्छ,’’ बोर्जेन्कोले स्पुतनिकलाई भने । “मलाई विश्वास छ कि कालोसागरमा १०० र ३०० माइलको बीचमा ठूलो मानव रहित क्षेत्र सिर्जना गर्न आवश्यक छ । त्रासदी पछि यी ग्लोबल हक्सहरूलाई तिनीहरूले मिसाइलहरू निर्देशित गर्न सक्ने दूरीमा जान दिनु हुँदैन ।’’
नेशनल डिफेन्स म्यागजिनका सम्पादक इगोर कोरोचेन्कोका अनुसार कीभ शासन र वाशिंगटनले मस्कोको चेतावनी र “रातो रेखा’’ लाई खुलेआम चुनौंती दिएकाले रूसले सेभास्टोपोलमा युक्रेनको आतंककारी हमलाको पर्याप्त जवाफ दिनै पर्ने बताएका छन् ।
“पहिलो, युक्रेनको ऊर्जा संरचनाको मुख्य सुविधाहरूलाई लक्षित गरी आक्रमण । जसले युक्रेनी सशस्त्र बलहरूको पछाडिको स्थिरता सुनिश्चित गर्दछ । तिनीहरूको पूर्ण विनाश गरिनु पर्छ,’’ कोरोचेन्कोले स्पुतनिकलाई भने ।
“दोस्रो कुरा गर्न आवश्यक छ कि ब्ल्याक सागरको पानीमा एक हवाई क्षेत्रमा एक नो–फ्लाई जोन स्थापना गर्नका लागि, जहाँबाट बेलायत र अमेरिकी रणनीतिक टोही ड्रोनहरु क्रिमियाको क्षेत्रमा गस्ती गरिरहेका छन् । यी लक्ष्यहरुलाई प्रतिक्रिया नगरी नष्ट गरिनु पर्छ ।
रुसी रक्षा मन्त्रालयले सेभास्टोपोल नागरिकहरूमा जानाजानी मिसाइल हमलाको लागि वाशिंगटन र कीभ शासन जिम्मेवार रहेको बताएको छ । किनकि एटीएसीएमएस मिसाइलहरूको लागि सबै लक्षित डाटा युक्रेनलाई अमेरिकी विशेषज्ञहरूले उपलब्ध गराएको छ ।

समाचार एजेन्सी